नवी दिल्ली : देशातील सुप्रसिद्ध एरोस्पेस शास्त्रज्ञ आणि अग्नी क्षेपणास्त्राचे जनक डॉ. राम नारायण अग्रवाल यांचे गुरुवार, दि. १५ ऑगस्ट रोजी निधन झाले. वयाच्या ८३ व्या वर्षी हैदराबाद येथील राहत्या घरी त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. ते काही काळ आजारी होते.
अग्रवाल यांनी भारतातील लांब पल्ल्याच्या बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र कार्यक्रमात महत्त्वाची भूमिका बजावली. ते अग्नी क्षेपणास्त्रांचे पहिले प्रकल्प संचालक होते. त्यांना अग्नी मॅन म्हणूनही ओळखले जात असे. त्यांना १९९० मध्ये पद्मश्री आणि २००० मध्ये पद्मभूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. आर. एन. अग्रवाल यांनी डॉ. अरुणाचलम आणि डॉ. एपीजे अब्दुल कलाम यांच्यासोबत अग्नि आणि इतर क्षेपणास्त्र कार्यक्रमांवर काम केले. आपल्या २२ वर्षांच्या प्रदीर्घ कारकिर्दीत त्यांनी री-एंट्री तंत्रज्ञान, सर्व संमिश्र हीट शील्ड, ऑनबोर्ड प्रोपल्शन सिस्टीम, क्षेपणास्त्रांसाठी मार्गदर्शन आणि नियंत्रण स्थापित करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली.
अनेक पुरस्कारांनी सन्मानित
डॉ. अग्रवाल यांना क्षेपणास्त्रे विकसित करण्यात योगदानासाठी अनेक पुरस्कार मिळाले. एअरोस्पेस आणि अग्निशामक क्षेत्रातील योगदानाबद्दल त्यांना २००४ मध्ये पंतप्रधानांकडून जीवनगौरव पुरस्कार मिळाला. याशिवाय त्यांना डीआरडीओ टेक्नॉलॉजी लीडरशिप अवॉर्ड, चंद्रशेखर सरस्वती नॅशनल एमिनन्स अवॉर्ड आणि माजी पंतप्रधान पीव्ही नरसिंह राव आणि भारतरत्न एमएस सुब्बलक्ष्मी यांच्यासोबत बीरेन रॉय स्पेस सायन्सेस अवॉर्डदेखील मिळाले आहेत.
२२ वर्षे अग्नी मिशन
प्रकल्पांचे नेतृत्व केले
डॉ अग्रवाल संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्थेमध्ये शास्त्रज्ञ होते. १९८३ ते २००५ या काळात त्यांनी अग्नी मिशन प्रकल्पांचे प्रकल्प संचालक म्हणून नेतृत्व केले. २००५ मध्ये हैदराबादच्या प्रगत प्रणाली प्रयोगशाळेचे संचालक म्हणून ते निवृत्त झाले. त्यांच्या नेतृत्वाखाली मे १९८९ मध्ये टेक्नॉलॉजी डेमॉन्स्ट्रेटर मिसाईलची यशस्वी चाचणी घेण्यात आली. आज अग्नी, अण्वस्त्र-सक्षम, मध्यवर्ती श्रेणीचे बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र, ५ हजार किमीपेक्षा जास्त अंतरावरील लक्ष्यांवर हल्ला करण्याची क्षमता आहे.
